Guðbergur Bergsson - Tilvitnanir

Ljóð eru tamin hljóð.

Það er auðvelt að fela sorgir. Þegar framið er sjálfsmorð fá allir samúð með eigin blindu og segja: Aumingja ég að hafa ekki séð þetta fyrir.

Eru til í draumi orð á íslenskri tungu sem eru ekki til í íslenskri vöku?

Það er óhjákvæmilegt að verða fyrir sorg ef maður er á lífi.

Algert frelsi er óbeisluð ósvífni.

Það eru ekki til hugrakkir stjórnmálamenn heldur huglausir kjósendur.

Ljóð er leikhús orða.

Við erum aldrei það sem aðrir halda að við séum heldur það sem við viljum helst ekki vita um okkur en þekkjum of vel.

Ástin, hún er sú kartafla sem vex aðeins í snjó og ekkert fagurt land er til nema líkami þess sem elskar.

Í sambúð er það lögmál að konan verður tryggari eftir því sem maðurinn svíkur meira.

Ást og hatur fara saman og eru ágæt, en ást á ást ofan vekur velgju og leiða. Eins er um ofát á öllum stöðum.

Ástin er kannski ekki lengur sterkari en hel, því að tímarnir bjóða upp á svo margt.

Banvænar eru dauðs manns klípur

Dauðinn er svo einkennilega skammt frá lífinu. Hann fylgir því fast eftir, hann fæðist með því. Stundum leiðir hann ævi manns. Og það er hægt að ganga frá lífinu inn í dauðann, en það er engin leið að snúa frá honum aftur til lífsins nema aðeins einu sinni: aðeins þegar maður fæðist.

Sá maður er ekki til sem langaði ekki til að hverfa á ný til staðarins sem hann kom frá, til að sameinast honum að eilífu, vegna þess að við fæðumst ekki frjáls og glöð, þótt við höldum það. Við fæðumst inn í ævilangt umkomuleysi.

Ég veit að hugsunin getur farið vítt um loftið, sest á mölina og gróið marglit hvar sem hún festir rætur. Hún er ekki bæn til lífsins, lífið þarf ekki á bæn að halda, það fer sínu fram og hefur enga samúð með þeim sem eru á lífi og lífið hefur engin lögmál, bara við sem búum þau til.

Um skáldskapinn hjá mér gegnir svipuðu máli og lífið: ef mannveran gæti valið einhvern annan vettvang fyrir skynjanir sínar eða heild en lífið sem hún lifir, þá mundi hún velja hann og hafna lífinu. Lífið er aðeins ill nauðsyn fyrir þann sem fæðist. Það sama gæti ég sagt um iðkun mína eða skáldskap minn. […] það að kunna að flokka tilfinningar og gefa þeim nöfn gildir einu fyrir hausinn eða búkinn sem elur þær af sér. Þess vegna segi ég, að til allrar hamingju fyrir tilfinningar mínar finnst mér líkt og ég sé lifandi dauður í senn.

Með árunum
verður manni jafn mikilvægt
að gleyma ekki
og mikilsvert var áður
að muna ekki.

Háð er hollt.
Grínið er gott.
Valdið vont.

Skáldsagan var fálki fyrri tíðar, hún reif allt í sig, núna gerir hún sér mófugla að góðu til að geta tórað.

Mér finnst flestar barnabækur nú til dags vera mjög skaðlegar. Þær setja hömlur á ímyndunaraflið og barnið fær ekki að vera frjálst. Ímyndunaraflið á að fá að leika lausum hala og barnið á að segja sér sögur sjálft.

Ég reyndi líka lengi að komast hjá því að verða rithöfundur. Ég vildi ekki vera það vegna þess að maður lifir í hagnýtum heimi og ég reyndi að taka einhverjar hagnýtar ákvarðanir. En að lokum varð ég að láta undan, fyrst lítillega og loks alveg.

Ég lít ekki svo á að íslenskir rithöfundar skrifi fagurbókmenntir, þeir eru bara að skrifa sögur. Höfuðókostur bóka þeirra er sá að þú þekkir einhvern úr henni. Þetta er hann Jón af Snæfellsnesi. Af þessum sökum lít ég ekki á Íslendinga sem bókmenntaþjóð heldur sem bókaþjóð. Í mínum bókum hef ég reynt að gera hverja persónu að einstaklingi.

Auðvitað ætti rithöfundur helst að birta verk sín nafnlaus, því þannig sýnir hann skáldskapnum lítillæti og einlægni.